Ιστορία Ε΄: Οι ρυθμοί των ναών

 Οι ρυθμοί των ναών στη Βυζαντινή Θεσσαλονίκη

•Ρυθμός Ροτόντας ή Περίκεντρος(3ος αι.)

Η Ροτόντα

        Η Ροτόντα ανήκει στα περίκεντρα οικοδομήματα, στο κυκλικό της σχήμα άλλωστε οφείλει την ονομασία της. Κτίστηκε στα χρόνια του καίσαρα Γαλερίου, γύρω στα 306 μ.Χ., ως ναός

       του Δία ή του Κάβειρου ή κατ΄ άλλους ως Μαυσωλείο του ιδίου.

       Στα χρόνια του αυτοκράτορα Θεοδοσίου (379- 395 μ.χ. μετατράπηκε σε εκκλησία αφιερωμένη στις Ασώματες δυνάμεις ή τους Αρχαγγέλους και κοσμήθηκε με περίφημα ψηφιδωτά.

•Ρυθμός Βασιλικής (4ος-5ος αι.)

Η Βασιλική του Αγίου Δημητρίου    

        Οι ναοί αυτού του ρυθμού ήταν ορθογώνια οικοδομήματα  με σαμαρωτή  ξύλινη στέγη. Μέσα χωρίζονταν  με σειρές από κολώνες σε τρεις ή περισσότερους ευρύχωρους διαδρόμους, που λέγονταν κλίτη. Το μεσαίο κλίτος ήταν πάντα το πιο πλατύ.Την περίοδο αυτή χτίζονται στη Θεσσαλονίκη η πεντάκλιτη βασιλική του Αγίου Δημητρίου και η τρίκλιτη βασιλική της Αχειροποιήτου.

•Ρυθμός Βασιλικής με τρούλο (6ος-7ος αι.)

Αγία Σοφία της Θεσσαλονίκης

        Στις αρχές πιθανότατα του 8ου αιώνα, στα χρόνια της εικονομαχίας, χτίστηκε στη Θεσσαλονίκη ο ναός   της του Θεού Σοφίας, η γνωστή Αγία Σοφία.Κατά τον αρχιτεκτονικό ρυθμό το κτίσμα εντάσσεται στο μεταβατικό τύπο από τη βασιλική με τρούλο στο σταυροειδή ναό με τρούλο. Στην κάτοψη του το μνημείο είναι τετράγωνο. Ο μεγάλος τρούλος στο κέντρο, που στη βάση του δεν είναι εντελώς κυκλικός, στηρίζεται σε τέσσερις καμάρες που πατούν σε ισάριθμους τετραγωνικούς πεσσούς.

 •Βυζαντινός Ρυθμός (10ος -12ος  αι.)

Παναγία Χαλκέων Θεσσαλονίκης

Δείτε παλιότερη εργασία των μαθητών μας

         Ο Βυζαντινός ρυθμός ήταν σταυροειδής. Χαρακτηριστικό του γνώρισμα  είναι ότι τα θεμέλια και οι τοίχοι  σχηματίζουν  σταυρό και ότι ο κεντρικός τρούλος της στέγης στηρίζεται σε τέσσερις καμάρες. Αυτές τις ακολουθούν μικρότεροι θόλοι, σχηματίζοντας έτσι ένα σταυρό.Στο ρυθμό αυτό χτίζονται οι γνωστοί ναοί της Θεσσαλονίκης , Παναγία Χαλκέων, Δώδεκα Απόστολοι.Αγία Αικατερίνη και Προφήτης Ηλίας.

    

                                                                          

                 Ρυθμοί βυζαντινών ναών