Αφιέρωμα στο Έπος του ΄40 και την Κατοχή

Μέχρι τώρα λέγαμε ότι οι 'Ελληνες

 πολεμούν σαν ήρωες. Τώρα θα λέμε: Οι 

ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες.

Winston Churchil

ΤΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ ΄40

Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

O B' Παγκόσμιος Πόλεμος σε 7 λεπτά 

ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ Β΄ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

Χρονολογία	Γεγονότα
1936	Ο Χίτλερ συμμαχεί με τον ηγέτη της φασιστικής Ιταλίας Μουσολίνι (Άξονας Βερολίνου-Ρώμης) και από κοινού αρχίζουν να εφαρμόζουν επιθετική πολιτική απέναντι σε άλλες χώρες.
1939	Ο γερμανικός στρατός κάνει εισβολή στην Πολωνία, που την ασφάλειά της έχει    εγγυηθεί η Αγγλία. Αγγλία και Γαλλία, κηρύσσουν πόλεμο στις δυνάμεις του Άξονα.
15 Αυγούστου 1940	Τορπιλισμός του αντιτορπιλικού «Έλλη» στο λιμάνι της Τήνου.
28η Οκτωβρίου 1940	Ο Ιταλός πρεσβευτής Γκράτσι ζητά την παράδοση της Ελλάδας από τον πρωθυπουργό και η απάντηση είναι: ΟΧΙ.
Μάρτιος 1941	Η ιταλική επίθεση συντρίβεται στα βουνά της Πίνδου.
6 Απριλίου 1941	Επίθεση των Γερμανών στην Ελλάδα από τα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα (ηρωική αντίσταση στο Ρούπελ).
27 Απριλίου 1941	Υψώνεται στην Ακρόπολη η γερμανική σημαία.
1941	Ο Χίτλερ κάνει εισβολή στη Σοβιετική Ένωση, παρ΄όλο που είχε υπογράψει «σύμφωνο μη επίθεσης».
Δεκέμβριος 1941	Η Ιαπωνία, σύμμαχος της Γερμανίας, βομβαρδίζει απρόκλητα τον αμερικανικό στόλο στη Χαβάη. Τότε μπαίνει στον πόλεμο και η Αμερική (Η.Π.Α.) και ο πόλεμος γίνεται παγκόσμιος.
Χειμώνας 1941-1942	Εκατοντάδες χιλιάδες νεκροί από την πείνα, στην Αθήνα και στον Πειραιά. Οργάνωση της αντίστασης. Υποχρεωτική αποστολή Ελλήνων εργατών στην Γερμανία.
25 Νοεμβρίου 1942	Ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου. Καθυστέρηση του ανεφοδιασμού των στρατευμάτων του Άξονα, που πολεμούσαν στην Αφρική.
12 Οκτωβρίου 1944	Απελευθέρωση της Ελλάδας. Πανηγυρισμοί και ζητωκραυγές για την πολυπόθητη λευτεριά, ύστερα από 1.264 μέρες.
Αύγουστος 1945	Ολοκληρωτική καταστροφή των Ιαπωνικών πόλεων Χιροσίμα και Ναγκασάκι από ατομικές βόμβες που ρίχνουν οι Αμερικανοί για να εξαναγκάσουν την Ιαπωνία σε παράδοση.
1945	Ο Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος λήγει με συντριπτική ήττα των δυνάμεων του Άξονα. Εκατομμύρια θύματα, ερειπωμένες πόλεις, κατεστραμμένες οικονομίες, φρίκη και απελπισία.
1947	Η Ελλάδα καταφέρνει να προσαρτήσει τα Δωδεκάνησα, τα οποία μέχρι τότε ήταν στην Ιταλική κατοχή.

ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ 1941-44

ΚΑΤΑΧΝΙΑ

  Καταχνιά βαριά, σκοτεινή καταχνιά, ο ήλιος δεν πέφτει πάνω στα σπίτια ,το φως έχει σβήσει από τα πρόσωπα των ανθρώπων,η Αθήνα δεν φαίνεται,η Ελλάδα δεν φαίνεται,παντού καταχνιά,οι άνθρωποι με τους γιακάδες τους σηκωμένους φεύγουνε γρήγορα,η πείνα με το μαύρο δρεπάνι της πηγαινοέρχεται στους δρόμους........

ΟΙ ΘΥΣΙΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ

Νεκροί πολέμου1940-41: 13.327

Εκτελεσμένοι: 56.225

Θανόντες όμηροι στα γερμανικά στρατόπεδα:105.00

Νεκροί από βομβαρδισμούς:7.120

Νεκροί σε μάχες της Εθνικής Αντίστασης:20.650

Νεκροί στη Μέση Ανατολή:1.100

Νεκροί Εμπορικού Ναυτικού:3.500

Νεκροί από πείνα και ασθένειες:600.000

Απώλειες από υπογεννητικότητα:300.000

Σύνολο απωλειών:  1.106.922

Η εξέλιξη της μάχης της Ελλάδας μέσα από τους πρωτοσέλιδους τίτλους της εφημερίδας της εποχής, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ

Τρίτη 29 Οκτωβρίου 1940: Η Ελλάς ευρίσκεται από χθες σε πόλεμο με την Ιταλίαν. Το έθνος σύσσωμον, μνήμον των παραδόσεών του, εις τα επάλξεις! Οι ήρωες του Καπορέττο, απατεώνες ως πάντοτε, επετέθησαν ημίσειαν ώρα ενωρίτερον της εκπνοής του τελεσιγράφου. | Ο ελληνικός λαός καλείται δι' εμπνευσμένων διαγγελμάτων του βασιλέως και του κυβερνήτου να πράξη το καθήκον του. Ο εθνικός στρατός, μαχόμενος ηρωϊκώς εις τα ελληνοαλβανικά σύνορα αμύνεται μετ' επικού θάρρους του πατρώου εδάφους. Αεροπορικαί επιδρομαί εναντίον των Πατρών, όπου εσημειώθησαν θύματα, της Κορίνθου, της Ελευσίνος και του Τατοΐου.


Τετάρτη 30 Οκτωβρίου1940: Η Β' ημέρα του ελληνοϊταλικού πολέμου. Η παγκόσμιος κοινή γνώμη συγκεκινημένη διά την ηρωικήν στάσιν της Ελλάδος.

Παιδιά της Ελλάδος παιδιά

Σοφία Βέμπω

Παρασκευή 1 Νοεμβρίου 1940: Η διεθνής προσοχή στρέφεται εις την μάχην της Ελλάδος. Ολόκληρον το έθνος, στρατός και λαός δεν έχουν παρά ένα σύνθημα: "ΝΙΚΗ!". Μεγάλαι επιτυχίαι των ελληνικών πολεμικών δυνάμεων. Η ελληνική αεροπορία εβομβάρδισε και επολυβόλησεν εκ χαμηλού ύψους εχθρικά τμήματα. Εν αερομαχία κατερρίφθησαν δύο ιταλικά αεροπλάνα και αι ναυτικαί μας δυνάμεις εβομβάρδισαν τα αλβανικά παράλια.

Κυριακή 3 Νοεμβρίου 1940: Μετά την 6η ημέραν του ελληνοϊταλικού πολέμου... Οι Εύζωνοι με εφ' όπλου λόγχην, εκδιώκοντες τον εχθρόν, εισέδυσαν εις το αλβανικόν έδαφος. Όλαι αι ορειναί διαβάσεις κατέχονται σταθερώς υφ' ημών, κατελήφθησαν δε εντός εχθρικού εδάφους σημαντικώταται θέσεις.

Τρίτη 5 Νοεμβρίου 1940: Ήρχισε μεγάλη ελληνική αντεπίθεσις. Η υποχώρηση του ιταλικού στρατού λαμβάνει έκτασιν ατάκτου φυγής. Ιταλική φάλαγξ, απολεσθείσα εις την Πίνδον, παραδίδεται μετά του οπλισμού της. Η Κορυτσά ευρίσκεται υπό σφοδρόν και αδιάλλειπτον πυρ του ελληνικού πυροβολικού.

Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 1940: Μεγάλαι επιτυχίαι των ελληνικών όπλων. Κατόπιν θυελλώδους ελληνικής αντεπιθέσεως η 3η Μεραρχία των Αλπινιστών, ενισχυμένη δι' ιππικού, Βερσαλιέρων και φασιστικής Εθνοφρουράς, εξεμηδενίσθη. Εις την άτακτον φυγήν της παρέσυρε και τας σταλείσας εξ Αυλώνος ενισχύσεις. Πολυπληθείς αιχμάλωτοι και πάντοιον υλικόν περιήλθον εις ημετέρας χείρας.

Σάββατον 23 Νοεμβρίου 1940: Ο περιφανής θρίαμβος των ελληνικών όπλων. Η Κορυτσά κατελήφθη χθες υπό του προελαύνοντος ελληνικού στρατού. Ο λαός της πόλεως υπεδέχθη μετ' ενθουσιωδών εκδηλώσεων τους ελευθερωτάς.

Η πορεία στο μέτωπο 

Μάνος Κατράκης από το Άξιον Εστί

Δευτέρα 25 Νοεμβρίου 1940: Γενική προέλασις εις το μέτωπον. Κατελήφθη η Μοσχόπολις. 1500 αιχμάλωτοι συνελήφθησαν εν Κορυτσά και πολύ υλικόν.

Κυριακή 1 Δεκεμβρίου 1940: Τα ελληνικά στρατεύματα εισήλθον χθες εις Πόγκραδετς. Οι Ιταλοί υποχωρούν προς την κατεύθυνσιν του Ελβασάν.

Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 1940: Ο ελληνικός στρατός κατέλαβε χθες μετά λυσσώδη μάχην την Πρεμετήν. Γενική υποχώρησις των Ιταλών καθ' όλην την γραμμήν του Μετώπου.

Σάββατον 7 Δεκεμβρίου 1940: Τα στρατεύματά μας καταλαβόντα την πόλιν των Αγ. Σαράντα, προώθησαν τας γραμμάς των προς Βορράν κάμπτοντα την ιταλική αντίστασιν. Εις τον λιμένα των Αγ. Σαράντα ανευρέθη ημιβυθισμένον το βομβαρδισθέν υπό της αεροπορίας ιταλικόν αντιτορπιλικόν - Άπειρα λάφυρα εις χείρας μας. Το Αργυρόκαστρον και το Δέλβινον εγκαταλείφθησαν υπό του ιταλικού στρατού.

Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου 1940: Τα ελληνικά στρατεύματα, μετά νικηφόρους αγώνας, εισήλθον χθες εις το Αργυρόκαστρον.

Τρίτη 24 Δεκεμβρίου 1940: Τα ελληνικά στρατεύματα κατέλαβον χθες την Χειμάρραν.

Κυριακή 28 Δεκεμβρίου 1940: Νέος άθλος του ναυτικού μας: Το ελληνικόν υποβρύχιον "Παπανικολής" περιπολούν ανά την Αδριατικήν προσέβαλεν ιταλικήν νηοπομπή ν και κατεβύθισε τρία οπλιταγωγά.

Σάββατον 11 Ιανουαρίου 1941: Τα ελληνικά στρατεύματα κατέλαβον χθες την Κλεισούραν. Εξαιρετικής σπουδαιότητος δια την εξέλιξιν των επιχειρήσεων η νέα επιτυχία. Συνελήφθησαν 600 αιχμάλωτοι και περιήλθον εις χείρας μας άρματα μάχης.

Τα πρώτα ελληνικά κινούμενα σχέδια του Πολενάκη (1945)

Ο Ντούτσε αφηγείται..

Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 1941: Το νέον λαμπρόν κατόρθωμα του Β. Ναυτικού: Το ελληνικόν υποβρύχιον "Παπανικολής" ετορπίλλισε προχθές έμφορτον μεταγωγικόν σκάφος εις τα εχθρικά ύδατα.

Δευτέρα 7 Απριλίου 1941: Εις τα βουνά της Μακεδονίας γράφεται μια νέα εποποιία ασύλληπτων ηρωισμών. Από της πρωίας της χθες η Ελλάς και η Νοτιοσλαυία, υποστάσαι απρόκλητον επίθεσιν, ευρίσκονται εμπόλεμοι με την Γερμανίαν. Και η Ιταλία εκήρυξε τον πόλεμον εναντίον της Νοτιοσλαυίας. Τα στρατεύματά μας αμύνονται συγκρατούντα κρατερώς τας θέσεις των.

Σάββατον 12 Απριλίου 1941: Με πνεύμα αδαμάστου μαχητικότητος και με ακλόνητον πεποίθησιν επί την τελικήν νίκην, ο ηρωικός ελληνικός στρατός, βοηθούμενος από τους γενναίους Άγγλους, αντιμετωπίζει τον νέον εισβολέα.

Δευτέρα 28 Απριλίου: Την 8:25 π.μ. της χθες ο γερμανικός στρατός εισήλθεν εις Αθήνας. Πώς συντελέσθη η παράδοσις των Αθηνών και του Πειραιώς εις τας γερμανικάς αρχάς. Εις τον δήμαρχον των Αθηνών ανετέθησαν άπασαι αι εξουσίαι εις την πρωτεύουσαν.

Κατοχή 

Στέλιος Καζαντζίδης από την Καταχνιά του Λεοντή