Κυριακή 17 Απριλίου 2011

Κεφ.14 Γλώσσα (Πάσχα)

Το μοιρολόι της Παναγίας

Το "Μοιρολόι της Παναγιάς", το μακρύ αυτό αφηγηματικό τραγούδι που διηγείται τα Πάθη του Χριστού έτσι όπως τα έζησαν η Παναγία και οι Μυροφόρες, το συναντάμε σε όλες τις περιοχές του ελληνισμού, από την Κύπρο και τον Πόντο ως την Κάτω Ιταλία, σ' ένα πλήθος παραλλαγών. Διακόσιες πενήντα έξι (!) παραλλαγές παρουσιάσει ο Ελβετός ελληνιστής, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Γενεύης Bertrand Bouvier στο βιβλίο του Le Mirologue de la Vierge (Γενεύη 1976), καρπό εισοσιπεντάχρονης έρευνας.
Με πηγή έμπνευσης τα επίσημα και απόκρυφα Ευαγγέλια και τα θεατρικά λειτουργικά δράματα του Μεσαίωνα (σε Ανατολή και Δύση), η λαϊκή μούσα και η προφορική παράδοση με το "Μοιρολόι της Παναγίας" διέσωσαν στους αιώνες ένα από τα συγκλονιστικότερα δείγματα της ελληνικής μουσικοποιητικής τέχνης.(Του Λάμπρου Λιάβα)



Το Μοιρολόγι της Παναγίας

Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα.
 Σήμερα όλοι θλίβονται και τα βουνά λυπούνται.
0 Κύριος ηθέλησε να μπει οε περιβόλι, 
να λάβει Δείπνο Μυστικό, για να τον λάβουν όλοι.
Κι η Παναγιά η Δέσποινα καθόταν μοναχή της, 
την προσευχή της έκανε για το μονογενή της.
Κι εκεί που προσευχότανε κι έκανε τις μετάνοιες, 
φωνή τής ήρθε εξ ουρανού κι απ' Αρχαγγέλου στόμα:
- Φτάνουν, Κυρά, οι προσευχές! Φτάνουν και οι μετάνοιες! 
Το Γιο σου τον επιάοανε, στη φυλακή τον πάνε.
Σαν κλέφτη τον επιάσανε και σαν ληοτή τον πάνε 
και στου Πιλάτου τα σκαλιά, εκεί τον τυραννάνε.
Η Παναγιά, σαν τ' άκουσε, έπεσε και λιγώθη. 
Πάει η Μάρθα, η Μαγδαληνή και του Προδρόμου η μάνα
και του Ιακώβου η αδερφή κι οι τέσσερις αντάμα. 
Σταμνί νερό της ρίξανε, τρία καντάρια μόσχο
και τρία μυροδόσταμο, για να 'ρθει ο λογισμός της. 
Και σαν της ήρθε ο λογισμός και σαν της ήρθε ο νους της,
παίρνουν το δρόμο, το δρομί, στρατί το μονοπάτι. 
Το μονοπάτι τούς έβγαλε εις του χαλκιά την πόρτα.
ρα καλή σου, μάστορα! Τι είναι αυτά, που φτιάχνεις

  Τρία καρφιά παράγγειλαν οι φίλοι μου οι Ρωμαίοι

μα γω για το χατίρι τους πέντε θε να τους φτιάξω. 
Να βάλουν δυο στα χέρια του και τ' άλλα δυο στα πόδια,
το τρίτο, το φαρμακερό μέσα στα σωθικά του, 
να τρέξει αίμα και νερό, να λιγωθεί η καρδιά του.

Παίρνουν το δρόμο, το δρομί, στρατί το μονοπάτι.
Κοιτούν δεξιά, κοιτούν ζερβά, κανένα δε γνωρίζουν
κοιτούν και δεξιότερα, βλέπουν τον Αϊ-Γιάννη



  • -Αϊ μου Γιάννη Πρόδρομε και βαπτιστά του γιου μου,

μην είδες το παιδάκι μου και σε το δάσκαλό σου; 
- Δεν έχω στόμα να σου πω, στόμα να σου μιλήσω.




Το μοιρολόι της Παναγίας από την Γλυκερία





Τρίτη 12 Απριλίου 2011

Κεφ.14 Γλώσσα (Ο Χιτών)


Το "Σινεμά ο παράδεισος "της Στ1
παρουσιάζει την ταινία




       Ο ΧΙΤΩΝ


Είδος: Θρησκευτική
·
Παραγωγής: 1953
·
Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 16 Απριλίου 1954
·
Διάρκεια: 135'
·
Χρώμα: Έγχρωμο
·
Ήχος: (Dolby) Stereo
·
Γλώσσα: Αγγλικα

Συντελεστές :

Richard Burton ....Ηθοποιός ....Marcellus Gallio
Jean Simmons ....Ηθοποιός ....Diana 
 Victor Mature ....Ηθοποιός ....Δημήτριος 
 Michael Rennie ....Ηθοποιός ....Πέτρος  
Jay Robinson ....Ηθοποιός ....Καλιγούλας 
 Lloyd C. Douglas ...Συγγραφέας του Βιβλίου 
Henry Koster ....Σκηνοθέτης   
 Gina Kaus... Σεναριογράφος 
 Philip Dunne... Σεναριογράφος 

· Παραλειπόμενα:
- Είναι η πρώτη ταινία σε CinemaScope, δηλαδή με αναλογία 2,35:1.

·
Πλοκή:
Ο επικεφαλής των Ρωμαίων στη Σταύρωση του Χριστού, κερδίζει στα ζάρια τον χιτώνα Του. Όταν επιστρέφει στη Ρώμη βασανισμένος από εφιάλτες αποφασίζει να γυρίσει πίσω στη Παλαιστίνη και να κάψει το ρούχο για να λύσει τα "μάγια".

πηγή : cine.gr

Δείτε το τρέιλερ της ταινίας


Τρίτη 5 Απριλίου 2011

ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 13.ΤΡΟΠΟΙ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ


ΛΟΥΣΤΡΟΣ
Παλιότερα, που ο κόσμος περπατούσε σε χωμάτινους δρόμους, τα παπούτσια σκονίζονταν ή λασπώνονταν εύκολα. Τότε γνώρισε άνθηση και το επάγγελμα του λούστρου.
Αυτός μ' ένα κασελάκι μπροστά του, αληθινό κομψοτέχνημα, και γύρω του να κρέμονται οι βούρτσες και τα βερνίκια με τα διάφορα χρώματα, κάθονταν σ' ένα χαμηλό σκαμνάκι, στην αρχή μιας πλατείας, μπροστά από ένα καφενείο ή μπροστά από ένα ζαχαροπλαστείο και περίμενε υπομονετικά.
Για να προσελκύσει τους πελάτες γίνονταν ταχυδακτυλουργός ή χτύπαγε ρυθμικά το κασελάκι του. Ο πελάτης πλησίαζε κι άπλωνε, όπως ήταν όρθιος, πρώτα το δεξί πόδι πάνω στην ειδική μεταλλική θέση της κασέλας κι έπειτα το άλλο. Έτσι άρχιζε η "ιεροτελεστία" του βαψίματος...


Λούστροι στην Καμάρα


Μάριος -Πολυνίκης Ιωαννίδης  Στ1



ΠΑΓΩΤΑΤΖΗΣ


Το επάγγελμα του παγωτατζή , που τόσο αγαπούσαν τα παιδιά,τώρα υπάρχει μόνο σε κάποιες μικρές πόλεις και χωριά.
Οι παγωτατζήδες βράζανε το γάλα και προσθέτανε 
ζάχαρη, αυγά, κακάο ή βανίλια, ανάλογα με τη γεύση που θέλανε να φτιάξουν . Όταν έβραζε το μείγμα, το κατέβαζαν από τη φωτιά και το τοποθετούσαν  σε ένα μεταλλικό κάδο, ο οποίος  βρισκόταν μέσα σε ένα ξύλινο βαρέλι. Στο κενό που υπήρχε ανάμεσα στο ξύλινο βαρέλι και στον κάδο, έβαζαν πάγο και συνέχιζαν να ανακατεύουν το μείγμα μέχρι να πήξει. Φόρτωναν το βαρέλι στο καρότσι, και με μια ειδική μεταλλική κουτάλα και τα χωνάκια ξεκινούσαν τη δουλειά τους . Κατά διαστήματα έριχναν κομμάτια πάγου εξωτερικά για να μη λιώσει το παγωτό. 


                                                       Βικτωρία Δασκαλάκη Στ1




Ο   καλιγωτής (πεταλωτής)    



Καλιγωτής  ήταν  ένα  από  τα  παλαιοτέρα  επαγγέλματα  που  μας  ήταν  απαραίτητο.  Καλιγωτής  είναι  αυτός  που  καλιγώνει,  αυτός  που  προσαρμόζει  τα  πέταλα  στα  ποδιά  των  ζώων.
  Έπρεπε  να  κάνει  τη  δουλειά  του  σωστά  γιατί  από  αυτόν  εξαρτιόταν  το  ποσό  καλά  και  γρήγορα  θα  μπορούσε  να  περπατήσει  το  ζώο  για  να  κάνει  τη  δουλειά  του.  Εάν  γινόταν  κάτι  λάθος  το  ζώο  αρρώσταινε  και  στο  τέλος  πέθαινε.
  Τα  εργαλεία  που  είχε  πάντα  μαζί  του  ήταν  τα  εξής   το  σατράνι,  που  έκοβε  και  περιποιούνταν  τα  νύχια  του  ζώου.  Η  ράσπα, οπού  λιμάριζε  την  οπλή  για  να  εφαρμόσει  πιο  καλά  το  πέταλο.  Η  ξύστρα,  ένα  κοφτερό  εργαλείο  που  καθάριζε  τις  οπλές.  Μεγάλα  καρφιά  για  το  στερέωμα  του  πετάλου,  ένα  σφυρί  και  μια  τανάλια.
  Τα  ζώα  τα  οποία  πετάλωναν  ήταν  τα  αλόγα,  τα  μουλάρια  και  τέλος  τα  γαϊδούρια.  Ο  σωστότερος  χρόνος  που  έπρεπε  να  γίνεται  το  πετάλωμα ήταν κάθε 60 ημέρες.                                                                                                     
                                                                                                            Καράμπελα Άννα Στ1

ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 13.ΤΡΟΠΟΙ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ


Συνέντευξη με τον κύριο Γιάννη

1.Πώς δημιουργήθηκε το Πλαγιάρι κύριε Γιάννη;
Στην αρχή ήταν τσιφλίκι. Το τσιφλίκι του Τούρκου Ουζούν Αλή. Ο Ουζούν Αλή είχε 10 οικογένειες, όπου φρόντιζαν τα χωράφια. Τα σπίτια τους ήταν πέτρινα και είχαν μικρά παράθυρα. Το 1922, όταν έφυγε ο Ουζούν, ήρθαν και εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από την Μικρά Ασία, την ανατολική Θράκη, το Αγγελοχώρι της Καλλιπόλεως, το Πλαγιάρι της Καλλιπόλεως,το Σχολάρι της Ρεδεστού, αλλά και από πολλά άλλα μέρη, στα σπίτια των εργατών του Ουζούν. Οι πρόσφυγες έκαναν κλήρο, για να δούνε πιο χωράφι θα πάρει ο καθένας.

2.Πως ήταν τα σπίτια των κατοίκων του Πλαγιαρίου, τα πρώτα χρόνια που ήρθαν;
Ήταν πέτρινα, με μικρά παραθυράκια. Τότε δεν υπήρχε ούτε ξύλινο πάτωμα ούτε πλακάκια. Το πάτωμα τους το έφτιαχναν από χώμα και κοπριά.


3.Υπήρχε πόσιμο νερό εκείνα τα χρόνια;
Στην αρχή όχι, αλλά έφτιαξαν 8-10 βρύσες σε κάθε γειτονιά και το 1929 έφτιαξαν μια μεγάλη βρύση με 5 κρουνούς. Επίσης υπήρχε κι ένα πηγάδι, όπου κι από εκεί έπαιρναν νερό.

4.Ποια έθιμα υπήρχαν τότε, κύριε Γιάννη;
Όλο το καλοκαίρι τάιζαν και μεγάλωναν τα γουρούνια μέχρι και την παραμονή των Χριστουγέννων. Μετά τα έσφαζαν και έφτιαχναν τον καβουρμά. Επειδή όμως δεν υπήρχαν ψυγεία τότε, τον έβαζαν σε κιούπια. Επίσης έφτιαχναν λουκουμάδες και τους αντάλλαζαν μεταξύ τους. Ένα άλλο έθιμο ήταν το εξής: τα παιδιά να παίρνουν μια μεγάλη πέτρα και να πηγαίνουν σ’ ένα σπίτι να πουν ότι: όσο πιο βαριά είναι αυτά, με την πέτρα μαζί, τόσο βαριά να είναι και η σακούλα του νοικοκύρη. Ο νοικοκύρης μέσα στη σακούλα που τους έδινε υπήρχαν τόσα πολλά γλυκά όσο ήταν το βάρος των παιδιών μαζί με την πέτρα. Στο γάμο τα παλικάρια τη νύφης (τα αδέλφια της ,τα ξαδέλφια της και γενικώς όλοι οι άνδρες από το σόι της νύφης ) κρατούσαν ένα σχοινί. Ο γαμπρός έπρεπε να τους δώσει χρήματα για να πάρει τη νύφη.


Μάριος-Πολυνίκης Ιωαννίδης ΣΤ’1